دوستی دختر و پسر از دریچه ی آمار

* تحقیقات انجام شده از جمله تحقیقات آزاد و همکاران (1379)، عبداللهیان (1383) و جوکار (1383)، در زمینه دوستی بین پسر و دختر حکایت از خواست و میل جوانان برای داشتن چنین معاشرت هایی دارد. احمدنیا و مهیار(1383) نیز نشان دادند که 95/3 درصد از دختران و پسران با معاشرت و آشنایی دختر و پسرها قبل از ازدواج موافق هستند که در این میان مجردها نسبت به متأهلین بیشتر با این امر موافق می باشند (موحد و همکاران، 1386: 35-37). هم چنین اسدی (1385) و غفاری(1385) گزارش دادند که تغییرات ارزشی و نگرشی در ایران در جهت مثبت قلمداد کردن روابط و معاشرت های دختر و پسر قبل از ازدواج می باشد و در این مورد، ‌پسران بیشتر از دختران با چنین روابطی موافق می باشند (موحد و همکاران، ‌1388: 43). بخشی از یافته های یک پیمایش ملی توسط غفاری (1386) نیز نشان داد که میانگین موافقت مردان با دوستی دختر و پسر بیشتر از زنان است. هم چنین افزایش سطح تحصیلات و وضعیت اقتصادی پاسخ دهندگان با افزایش موافقت آن ها پیرامون دوستی دختر و پسر همراه بود که دلایل آن عبارت بودند از: پاسخ به یک نیاز عاطفی، ضعف اعتقادات، ‌سهل انگاری و بی مبالاتی خانواده ها، فشار دوستان و هم سالان، رفع نیاز جنسی، آشنایی به قصد ازدواج، مشکلات مربوط به ازدواج و تنظیم خانواده اما اسدی( 1385) در بررسی روابط دانش جویان دختر و پسر دانشگاه های شهر اردبیل به این نتیجه رسید که 56 درصد از دانش جویان با این عقیده که «ارتباط میان دختر و پسر در مسائل آموزشی اجتناب ناپذیر است»مخالفند. یوسفی و همکاران (1386) نیز نگرش والدین اصفهانی را نسبت به روابط دوستانه دختران و پسران بررسی کردند. یافته های این پژوهش نشان داد که نگرش والدین نسبت به دخترانی که دوست پسر دارند و پسرانی که دوست دختر دارند منفی است(بوستانی و محمد پور، ‌1388: 146و 147).
* یافته های یک طرح ملی که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی(1381) انجام شده است نشان می دهد که 11/62 درصد مردم تهران، اهمیت معضل روابط نامشروع را کاملاً مهم و جدی تلقی کرده و 29/4 درصد نیز آن را خیلی زیاد می دانند(تاجیک، 1383: 167).
* موحد و همکاران (1385) پی بردند که نگرش خانواده ها نسبت به معاشرت و دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج منفی تر از نگرش دانش جویان بوده و دختران نگرش منفی تری نسبت به پسران به این گونه دوستی ها دارند(موحد و همکاران، 1388: 43).
* طبق نتایج یک پیمایش ملی که توسط سازمان ملی جوانان در 1383 انجام شده است نگرش ها و ارزش های دختران ایرانی نسبت به روابط اجتماعی دوستی باغیر هم جنس بسیار محدودتر از پسران بوده است. داده ها نشان می دهند که میزان موافقت مردان با دوستی دختر بیشتر از زنان است. اکثر دخترانی که با برقراری دوستی با غیر هم جنس مخالفت داشته اند، سهل انگاری و ضعف اعتقادات را به عنوان دلایل روابط بین دختر و پسر عنوان کرده اند(مظفری، 1385: 45).
* دانش جویان را نمی توان از گروه جوانانی که مجذوب ارتباط با جنس مخالف هستند مبرا دانست. در پژوهشی که توسط سازمان ملی جوانان و اساتید دانشگاهی صورت گرفته، نقش خانواده در نگرش دانش جویان نسبت به معاشرت دختر و پسر قبل از ازدواج مورد بررسی قرار گرفته است و نتایج این پژوهش نشان داده که خانواده دانش جویان در مقایسه با خود دانش جویان نگرش منفی تری به این گونه معاشرت ها داشته اند. اما آن چه به طور کلی می توان از نتایج حاصل از این مطالعه استنباط کرد این است که پدیده معاشرت و دوستی دختر و پسر قبل از ازدواج در بین جوانان به خصوص دانش جویان یک واقعیت اجتماعی نو ظهور است و به نظر می رسد در حوزه روابط بین دختر و پسر در جامعه به خصوص در بین جوانان تغییرات نگرشی و ارزشی متفاوتی نسبت به بزرگسالان و خانواده های خود وجود دارد که این امر گویای یک شکاف نسلی است(جلالی و پرحلم، 1387: 5-8)
* در سال های اخیر با افزایش ورود دختران به دانشگاه ها، ‌ساختار جنسیتی در دانشگاه ها تغییر کرده و ساختار ناهمگون جنسیتی به نفع دختران پدید آمده است. آمارها نشان می دهند که نسبت 29/7 درصد ورودی دختران در سال تحصیلی 1350-1351، به نسبت 64 درصد در سال تحصیلی 1387-1388 تغییر کرده است و این تغییر نسبت جنسیتی در دانشگاه ها به همراه رواج و گسترش معاشرت های دختران و پسران فرصت های تماس های بین جنسیتی را افزایش می دهند و با افزایش فرصت های تماس، ‌نه تنها احتمال ایجاد دوستی ها و معاشرت های بین جنسیتی افزایش می یابد، ‌بلکه ناهمگونی جنسیتی در ساختار جمعیتی کلاس های درس بر شکل گیری چنین دوستی ها و معاشرت هایی مؤثر می باشد. تحقیقات صورت گرفته توسط طالبی (1380)، جوکار(1383)، اسدی (1385)، موحد و عباسی شوازی (1385) و موحد و همکاران(1385) در مورد معاشرت های دختران و پسران نیز حاکی از گسترش این گونه روابط در دانشگا ها می باشد(موحد و همکاران، 1388: 40).
* مطالعات (1387) در دانشگاه شیراز نشان می دهد که 44/4 درصد پسران در مقایسه با 16/1 درصد دختران دانش جو، دارای رابطه دوستی با حداقل یکی از افراد هم جنس مخالف هم کلاسی خود بوده اند و پسران حدود 3 برابر بیشتر از دختران تجربه دوستی و معاشرت با جنس مخالف در کلاس داشته اند(همان، 55).
* در نظر سنجی ها(1386) بیش از 40 درصد دخترانی که دوستی با جنس مخالف را تجربه کرده اند، ‌گفته اند که اولین ارتباط خود را قبل از 14 سالگی برقرار کرده اند( گلزاری، 1386: 32). بر طبق یک نظر سنجی انجام شده از دخترها و پسرها درباره «نحوه آشنایی، میزان تمایل به رابطه دوستی، مکان دوست یابی و اطلاع والدین»، 61 درصد پسرها گفته اند که روابط با دوستان دختر خود را به شکلی مقطعی ادامه می دهند. 50 درصد دخترها به قطع ارتباط با پسرها در صورت احساس بازیچه بودن از سوی پسرها ابراز تمایل کرده اند. درباره مکان دوست یابی، 59 درصد پسرها پارک ها و مراکز تفریحی، 31 درصد مراکز آموزشی، 2 درصد خیابان ها و 6 درصد هر کجا که ممکن باشد را اعلام کرده اند. درباره اطلاع والدین از دوستی ها، 81 درصد دخترها گفته اند که به دور از چشم والدین با پسرها ارتباط دارند. 10 درصد نیز گفته اند که مادرانشان مطلع هستند. 3 درصد به اطلاع کامل والدین اشاره کرده و 6 درصد بقیه نیز هیچ اظهار نظری نکرده اند.
* تحقیقات نشان می دهد که هم در ایران و هم در غرب، دخترها کم تر تمایل به برقراری رابطه جنسی دارند، ‌اما در بیش تر مواقع به خاطر وابستگی عاطفی و جدا نشدن از دوستانشان به ناچار تن به این رابطه می دهند. نتایج برخی بررسی ها نیز نشان می دهد که دانش جویان بر اساس نیازها، کمبودها و موقعیت های خود، ‌خواستار برقراری رابطه و معاشرت با جنس مخالف هستند.
* برخی تحقیقات حاکی از شکل گیری و باز تولید ارزش های جدید در زمینه روابط و معاشرت بین دختران و پسران قبل از ازدواج است و مسئله معاشرت پسران و دختران قبل از ازدواج در بین جوانان در حال تبدیل شدن به یک ارزش و هنجار می باشد؛ که این یافته ها با مطالعات آزاد و همکاران (1379)، طالبی(1380)، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (1382) و عبداللهیان (1383) هم سو می باشد(موحد و همکاران، 1386: 51).
* عبداللهیان (1383) نیز خاطر نشان می کند که ارزش های فرهنگی در ایران معاصر یا در حال شکل گیری است و یا در حال باز تولید می باشد؛ به طوری که بعضی از ارزش ها مانند آزادی در انتخاب همسر به یک ارزش فراجنسیتی تبدیل شده است و دیگر مورد مناقشه در خانواده ها نیست و زنان و مردان قدیمی و پسران و دختران جوان به اتفاق به این ارزش اعتقاد دارند که انتخاب همسر یک امری شخصی است و 71 درصد افراد مورد مطالعه اساساً با خواستگاری و ازدواج به شیوه سنتی مخالف هستند و 29 درصد با آن موافق هستند.
* یک مطالعه، (1385) حاکی از آن است که آموزش روابط سالم بر افزایش آگاهی دختران نسبت به روابط آسیب زای دختر و پسر به طور معناداری مؤثر می باشد؛ که نتیجه این پژوهش با پژوهش های دیگر در این زمینه از جمله: لارنس (LARENCE- 1995)بریفیلد و همکاران (BRIFIELD ET AL- 1995) جموت و همکاران(JEMMOTT ET AL- 1998)و جموت و جموت(JEMMOTT & JEMMOT - 2001) و کویل و کیربای(COYLE & KIRBY - 2001) هم خوانی دارد. کیربای و لزین(KIRBY & LEZIN-2003) نیز اثر برنامه های آموزشی روابط سالم بر افزایش رفتار سالم را نشان داده اند (یوسفی و عابدی، 1386: 157و 158).
* بنا بر آمارهای رسمی، درصد بالایی از تعرضات جنسی در کشور ما از طریق رانندگانی صورت می گیرد که به بهانه جا به جایی مسافران، اقدام به ربودن آنها می کنند. درصد نسبتاً بالایی از این تجاوزات نیز توسط افراد آشنا و کسانی که سابقه دوستی و آشنایی با قربانی را دارند صورت می گیرند. هم چنین دوستی های پنهان دختران و پسران که گاهی اوقات با وعده و فریب ازدواج و بدون اطلاع والدین صورت می گیرد، یکی از اصلی ترین علل تعرض به دختران است، طوری که حداقل 40 درصد از این جرایم با پیشینه ای از دوستی های پنهان و وعده ازدواج صورت گرفته است(حداد زاده نیری، 1388: 40).
منبع مقاله: کاوه، محمد، (1353) آسیب شناسی بیماری های اجتماعی، تهران: جامعه شناسان، چاپ اول.